Nederland erkende de Republiek Estland de jure op 5 maart 1921, hetgeen de basis legde voor het aangaan van bilaterale diplomatieke betrekkingen.
Voor het jubileumjaar hebben we een tijdlijn samengesteld van de betrekkingen tussen Estland en Nederland. Het is een chronologische galerij van historische foto’s, documenten en teksten die een overzicht geeft van unieke en belangrijke momenten tussen de twee landen gedurende 100 jaar. Er zijn de afgelopen eeuw natuurlijk veel evenementen geweest en de tijdlijn laat slechts een beperkte selectie zien.
We hebben ook een social media serie samengesteld – veelzijdige Facebook-berichten, waarin verschillende onderwerpen en mensen onder de aandacht werden gebracht die een rol hebben gespeeld bij het koesteren en onderhouden van de Ests-Nederlandse betrekkingen. Deze berichten werden in het voorjaar van 2021 gepubliceerd en zijn nu terug te vinden in dit pdf-bestand: EE en NL dip betrekkingen 100_NED_A4
Dank aan iedereen die heeft bijgedragen aan het verzamelen van feiten, foto’s en documenten!
Plaats de muisaanwijzer op de foto om een fotobijschrift te bekijken.
Veel plezier met tijdreizen!
Samengesteld door:
Ambassade van Estland in Den Haag (Eve Reincke)
Dank aan Jaak-Markus Maamets (student van de Universiteit van Tartu, geïnstrueerd door hoogleraar Eero Medijainen)
Ministerie van Buitenlandse Zaken van Estland
Op de foto: de onafhankelijkheidsverklaring van de Republiek Estland wordt voorgelezen vanaf het balkon van het Pärnu Endla Theater. Foto: Pärnu Museum
Het Koninkrijk der Nederlanden erkende de Republiek Estland de facto. Foto: Nationaal Archief Estland
Op de foto: een document van Arie van den Bosch bij aankomst in Estland in 1920. Foto: Nationaal Archief Estland
Tussenoorlogse Nederlandse (vice-)consulaten waren er in: Tallinn, Narva, Pärnu, Kuressaare en Tartu met 11 consuls en vice-consuls.
Op basis van de brieven van Elisabeth van den Bosch-de Jongh (de vrouw van Arie van den Bosch), is ook een boek verschenen in 2020: “Brieven uit Estland 1917-1926: De brieven en verhalen van Elisabeth van den Bosch – de Jongh en Arie van den Bosch”. Als echtgenote van de consul ontmoette ze veel opmerkelijke mensen, waaronder Baltische Duitsers, Esten en Russische emigranten. Ze woonde feestelijke evenementen van de high society bij, maar nam ook deel aan simpele theeavonden. Haar scherpe blik zag de successen maar ook de mislukkingen van het jonge land. Naast privébrieven staan ook Elisabeth´s artikelen over Estland in het boek (die destijds gepubliceerd werden in de invloedrijke Nederlandse krant Nieuwe Rotterdamse Courant).
Madalmaade saadik van Rappard, foto on tehtud 1917. a Washingtonis, kus ta oli saadikuks. Allikas Kongressi Raamatukogu https://www.loc.gov/resource/ggbain.24905/
Uittreksel uit het dagboek van Oskar Kallas (juli 1922):
„Ik zit te lezen in de krant (“Päevaleht” 14/VII nr. 163 1922) dat ik ook de opdracht heb gekregen om Estse ambassadeur in Nederland te zijn. “Dr. K. zal binnenkort zijn geloofsbrieven aan de koningin van Nederland overhandigen. ” Ik denk dat het een gerucht is, want ik denk dat de regering me eerder had geïnformeerd dan de kranten. “ … „Ik heb het gevoel dat ik met meneer Pusta zou moeten overleggen – hoe krijgt hij het voor elkaar om zijn reizen en presentaties in de buurtlanden met zijn werk in Parijs te combineren. Als u denkt dat dit wenselijk is, zal ik ook toestemming en geld vragen voor de reis (ik kan misschien rechtstreeks vanuit Parijs naar Nederland rijden). Nog een reden om te reizen: ik zou ook graag de Letse Ambassadeur Grosswald – die ook in Nederland zit en die ik al twintig jaar goed ken – advies willen vragen over de situatie in Nederland (waarvan ik helemaal niet op de hoogte ben).
In oktober 1922 schreef Kallas in zijn dagboek: „… ik heb nog steeds geen toespraak ontvangen om mij aan de koningin te presenteren en ook geen details over de noodzaak van consulaten. Ik heb het meerdere keren gevraagd. Ook getelegrafeerd, maar ik krijg geen antwoord. Als het nog lang gaat duren, moet ik me echt schamen voor de Nederlanders.“
Kallas presenteerde zijn geloofsbrieven aan de koningin in januari 1923. Op 15 januari gaf de koningin een lunch voor de hoofden van ambassades en hun echtgenoten. De lunch werd één keer per jaar gegeven; evenals de receptie, die volgens Kallas “verplicht” was: dan waren er geen andere “hof verantwoordelijkheden” gedurende het jaar.
Bronnen: het boek „Saadiku saatus“ (Het lot van een ambassadeur) door E. Medijainen, bl. 119 en de dagboeken van Oskar Kallas
Op de foto: Stahl op een uittreksel van de Estse Päewaleht (21.2.1929). Foto: Nationaal Archief Estland
Stahl heeft de volgende onderscheidingen van de Republiek Estland ontvangen:
Orde van het Estse Rode Kruis II/1 en het Adelaarskruis III in 1929;
Orde van het Estse Rode Kruis I/2 in 1934 (voor het 10e jubileum van het consulaat);
Orde van het Estse Rode Kruis I klasse in 1939
Op de foto: Johannes Bauer. Foto: Ests ministerie van Buitenlandse Zaken
Het allereerste Nederlands-Estse handelsverdrag in het Frans. Foto: Nationaal Archief Estland
Op de foto: Estonia Bar in Rotterdam in de jaren dertig. Foto: Het Stadsarchief Rotterdam
Een ansichtkaart van Rotterdam. Foto: Nationaal Archief Estland
Gerhard Lukk. Foto: Nationaal Archief Estland
Op de foto: een vrachtwagen in de haven van Tallinn, beladen met Philips-gloeilampen in ca 1929. Foto: Philips Company Archives
Op de foto: de werken vertaald uit het Ests naar het Nederlands in de jaren 1932 – 2020. Foto: het privéarchief van Cornelius Hasselblatt
Later werd Jaan Kross met 6 boeken de meest in het Nederlands vertaalde Estse auteur (volgens het Ests literatuurcentrum ELIC).
Op de foto: Friedrich Akel in 1936. Foto: Filmarchief van het Nationaal Archief Estland, fotograaf Parikas
Erna Deeters' schilderij van de Stenen Brug van Tartu. Foto: Uus Eesti, nr. 144, 28. mei 1936.
Op de foto verlaat Karl Tofer Hotel des Indes (Lange Voorhout 56, Den Haag) om zijn geloofsbrieven te overhandigen aan koningin Wilhelmina. Naast de ambassadeur, A.G. Sickinghe, ceremoniemeester van de koningin. Foto: Nederlands ministerie van Buitenlandse Zaken
Op de foto: Chevalier H.W.G.M. Huyssen van Kattendyke (1.van links) tijdens het overhandigen van zijn geloofsbrieven aan de president van Estland Konstantin Päts (2.), 3. Minister van Buitenlandse Zaken Friedrich Akel; staand (van links naar rechts): hoofdcommandant H. Grabbi, staatssecretaris Karl Terras, generaal Gustav Jonson, hoofd protocol E. Kirotar, commandant L. Teder. Foto: Filmarchief van het Nationaal Archief Estland, fotograaf Parikas
Op de foto: L.P.J. de Decker (1. van links) tijdens het overhandigen van zijn geloofsbrieven aan de president van Estland Konstantin Päts (2.), 3. Minister van Buitenlandse Zaken Karl Selter; staan (van links): hoofdcommandant kolonel H. Grabbi, stafchef van de president E. Tambek, hoofd protocol E. Kirotar, commandant kapitein L. Teder. Foto: Filmarchief van het Nationaal Archief Estland, fotograaf Parikas
Een kaart op basis van het Molotov-Ribbentrop-pact
Op de foto: een brief (augustus 1939) gestuurd door Bauer aan Tallinn waarin waarin hij over de oorlogsdreiging schrijft. Foto: Nationaal Archief Estland
Foto: Ests ministerie van Buitenlandse Zaken
Foto: Ests ministerie van Buitenlandse Zaken
De inaugurele zitting van de Rijksraad (Riigivolikogu), gekozen onder de bezettingsvoorwaarden. Bron: Nädal Pildis 1940 Nationaal Archief Estland
Meer Informatie (in het Engels): History of diplomatic relations
Op de foto: Paul Merits (“Dear Paul”) in Duitsland in de jaren 50. Foto: familiearchief van Helga Merits
De vereniging organiseerde drie keer per jaar bijeenkomsten (om Midzomer, Kerstmis en de Onafhankelijkheidsdag van Estland te vieren) en kinderkampen (vaak voor de bredere Estse gemeenschap in het buitenland). Een belangrijke plaats voor het organiseren van bijeenkomsten was de Finse Zeemanskerk in Rotterdam.
De artikelen van de voorzitters van de vereniging en hun interviews (zowel over de activiteiten van de Estse gemeenschap in Nederland als over het communistische regime in Estland) verschenen van 1950-2000 in verschillende Nederlandse publicaties/kranten.
Op de foto: Cornelius Hasselblatt, estofiel en hoogleraar Finoegrische talen aan de Rijksuniversiteit Groningen (sinds 1998) en ambassadeur van Estland Gita Kalmet in Groningen in 2008. Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Op de foto: de delegatie van Esten uit Nederland, Vilma Belinfante met een poster. Foto: familiearchief van familie Belinfante
Website van de filatelistengroep: http://www.hetbaltischegebied.nl
Op de foto: de menselijke keten in 1989 Foto – Nationaal Archief Estland, Harald Leppikson
Meer Informatie (in het Engels): https://vm.ee/en/baltic-way-30-mrp-80
Op de foto: links Tõnu Kaljuste (dirigent uit Estland) tijdens een Baltische middag in Hilversum, rechts dirigent Paul de Boer. Foto: privé-archieven van Paul de Boer
Op de foto: uittreksel van een verslag van een leerlingenuitwisseling tussen Keila Gymnasium, Russisch Gymnasium in Keila, Viluste Basisschool en het Cals College in Nieuwegein. Foto: privé-archieven van Harry Raemaekers
In de jaren negentig organiseerde Raemaekers ook humanitaire hulp vanuit Nederland naar Estland. Later werden verschillende (infrastructurele) projecten in de sociale sector gefinancierd door Stichting Het R.C. Maagdenhuis (Samenwerkende Fondsen Midden-en Oost-Europa) en door het Ests-Nederlands Fonds „Päikeselill“.
Meer informatie (in het Engels): https://hague.mfa.ee/history-of-diplomatic-relations/
Op de foto: Clyde Kull (in het midden op de rode loper) overhandigt zijn geloofsbrieven op 26 augustus 1992 (met zijn vrouw Olga). Foto: privé-archieven van Clyde Kull
Foto: Ests ministerie van Buitenlandse Zaken, fotograaf Voldemar Maask
Informatie over alle Nederlandse ambassadeurs in Estland tot 2021 (in het Engels): https://hague.mfa.ee/history-of-diplomatic-relations/
Op de foto: de bestuursvergadering van de vereniging in 2001 in Vlagtwedde: van links naar rechts John de Jonge, Onno Bus, Frederik Erens en Henk Heijkoop. Foto: Nederlands-Baltische Vereniging
Sinds 1992 geeft de vereniging het tijdschrift „Baltische Wijzer“ uit. Door de jaren heen zijn er in totaal meer dan 100 nummers verschenen. In 1998 en 2002 werden omvangrijke werken, genaamd de “Baltische Almanak”, gepubliceerd door de vereniging.
Op de foto: een visitekaartje van Krista Leppiko van het Estonian Business Centre (begin jaren 2000). Foto: privé-archieven van Krista Leppiko
Overzicht van de belangrijkste bezoeken aan Nederland en Estland tot 2021 (in het Engels): https://hague.mfa.ee/visits/
Op de foto: Tõnis Idarand achter zijn bureau op de ambassade in Den Haag. Foto: privé-archieven van Tõnis Idarand
Informatie over alle Estse ambassadeurs in Nederland tot 2021 (in het Engels): https://hague.mfa.ee/history-of-diplomatic-relations/
Op de foto (uit 2004): het gebouw aan de rechterkant is het kantoorgebouw waar de Estse ambassade was gevestigd. Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Op de foto: Jan Brouwer in de jaren 2000. Foto: privé-archieven van Jan Brouwer
Foto: familiearchief van de familie Friesen
Op de foto: de eerste tijdelijke Chargé d'Affaires Klaas Huisman met zijn vrouw (rechts) bij de receptie van president Lennart Meri van Estland op 24 februari 2001. Het privéarchief van Klaas Huisman
Foto: voetbalteams in het stadion en Oranje fans in Tallinn in juni 2001
Foto: het privéarchief van Klaas Huisman
Op de foto: Linnar Viik (rechts) vertelt prins Willem-Alexander (links) en prinses Maxima over e-Estonia. Achter prinses Maxima zit de Ambassadeur van Nederland in Estland Joanna van Vliet. Foto: Ests ministerie van Buitenlandse Zaken
Het hijsen van de vlag van de Europese Unie in Kadriorg, Tallin
Meer informatie:
https://vm.ee/en/estonia-and-nato
https://vm.ee/en/estonia-european-union
Meer Informatie: https://www.netherlandsworldwide.nl/countries/estonia
Op de foto: leerlingen van de Estse School in Nederland
Op de foto: van links naar rechts de Estse ambassadeur in Nederland Gita Kalmet, burgermeester van Den Haag Wim Deetman, mevrouw Evelin Ilves, president Toomas Hendrik Ilves, dirigent Neeme Järvi en mevrouw Liilia Järvi. Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Meer Informatie over Holland Business Club: http://www.hollandbusinessclub.ee/
Op de foto: koningin Beatrix en de Estse president Toomas Hendrik Ilves. Foto: Ests ministerie van Buitenlandse Zaken
Op de foto: presentatie van het boek op 13 november 2008, van links naar rechts: Onno Bus, Jan Brouwer, John de Jonge. Foto: Nederlands-Baltische Vereniging
Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Logo van De Estse Voedselbank
Meer informatie: https://www.toidupank.ee/
Op de foto: Tuuletütred in 2019 op het XX-dansfeest „Minu arm“ (Mijn liefde) in Estland. Foto: privé-archieven van Tuuletütred
Op de foto: de Estse ambassadeur in Nederland Peep Jahilo (rechts) bij het overhandigen van relevante documenten aan de e-resident. Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Op de foto: optreden in Amsterdam in de Hofkerk. Foto: Estonian House in Nederland
Op de foto: de lunch van het Estse voorzitterschap met de minister-president van Nederland Mark Rutte in december 2017. Van links naar rechts: de adviseur van de Estse ambassade Mati Murd, ambassadeur van Estland Kaili Terras, minister-president Mark Rutte en Michael Stibbe, adviseur Europese Zaken van de minister-president. Foto: privé-archieven van Kaili Terras
Op de foto: Tallinn-tulpen in Keukenhof in het voorjaar van 2018. Foto: privé-archieven van Kaili Terras
De Estse eiken in Park 21 in Hoofddorp Foto: Estonian House
Op de foto: de koning en de president van Estland, Kersti Kaljulaid, voor het Kadriorg paleis in Tallin. Foto: Bureau van de president van de Republiek Estland
Op de foto: een modelwoning gebouwd door Harmet op camping Bakkum. Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Op de foto: voorbeelden van het Estse handwerk op het Embassy Festival, gemaakt door Riikka Horn (Estse kunstenares/handwerker). Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Op de foto: medewerkers van de Estse Ambassade in Den Haag in 2021. Foto: ambassade van Estland in Den Haag
Meer informatie over de Ambassade van Estland in Den Haag (in het Engels)
Foto: Kenny Stroobandt
Secretary General of the Ministry of Foreign Affairs of Estonia, Jonatan Vseviov and Lutgarde Liezenberg.
Estonian Minister of Entrepreneurship and Information Technology, Andres Sutt (on the left) and Peter Kentie. Photo: Nadia ten Wolde